Nowa edycja corocznego raportu IEA – Międzynarodowej Agencji Energetycznej – Global Electric Vehicle Outlook pokazuje, że w 2022 r. na całym świecie sprzedano ponad 10 milionów samochodów elektrycznych, a sprzedaż ma wzrosnąć w tym roku o kolejne 35%, osiągając 14 milionów. Ten gwałtowny wzrost oznacza, że udział samochodów elektrycznych w całym rynku samochodowym wzrósł z około 4% w 2020 r. do 14% w 2022 r. i ma wzrosnąć do 18% w tym roku – prognozuje IEA.
– Pojazdy elektryczne są jedną z sił napędowych nowej globalnej gospodarki energetycznej, która szybko się rozwija – i przynoszą historyczną transformację przemysłu motoryzacyjnego na całym świecie. Trendy, których jesteśmy świadkami, mają znaczący wpływ na globalny popyt na ropę. Silnik spalinowy nie ma sobie równych od ponad wieku, ale pojazdy elektryczne zmieniają to. Do 2030 roku dzięki nim unikniemy zapotrzebowania, na co najmniej 5 milionów baryłek ropy dziennie. Samochody to tylko pierwsza fala: wkrótce pojawią się elektryczne autobusy i ciężarówki – powiedział dyrektor wykonawczy IEA Fatih Birol.
Zdecydowana większość dotychczasowej sprzedaży samochodów elektrycznych koncentruje się głównie na trzech rynkach – Chinach, Europie i Stanach Zjednoczonych. Chiny są liderem, z 60% światowej sprzedaży samochodów elektrycznych w 2022 roku. Obecnie ponad połowa wszystkich samochodów elektrycznych na drogach na całym świecie znajduje się w Chinach. Europa i Stany Zjednoczone, drugi i trzeci co do wielkości rynek, odnotowały silny wzrost, a sprzedaż wzrosła odpowiednio o 15% i 55% w 2022 r.
Oczekuje się, że ambitne programy polityczne w dużych gospodarkach, takie jak pakiet Fit for 55 w Unii Europejskiej i ustawa o redukcji inflacji w Stanach Zjednoczonych, jeszcze bardziej zwiększą udział w rynku pojazdów elektrycznych w tej dekadzie i później. Do 2030 r. średni udział samochodów elektrycznych w całkowitej sprzedaży w Chinach, UE i Stanach Zjednoczonych ma wzrosnąć do około 60%.
Zachęcające tendencje mają również pozytywny efekt dla rozwoju produkcji baterii i wzmacnianiu łańcuchów dostaw. Nowy raport podkreśla, że ogłoszone projekty produkcji akumulatorów byłyby więcej niż wystarczające, aby zaspokoić popyt na pojazdy elektryczne do 2030 r. w scenariuszu zerowej emisji netto IEA do 2050 r. Jednak produkcja pozostaje wysoce skoncentrowana, a Chiny dominują w handlu akumulatorami i komponentami i zwiększyły swój udział w globalnym eksporcie samochodów elektrycznych do ponad 35% w ubiegłym roku.
Inne gospodarki ogłosiły politykę wspierania krajowego przemysłu, która poprawi ich konkurencyjność na rynku pojazdów elektrycznych w nadchodzących latach. Unijna ustawa o zerowym poziomie emisji netto ma na celu zaspokojenie prawie 90% rocznego zapotrzebowania na baterie przez krajowych producentów baterii. Podobnie amerykańska ustawa o redukcji inflacji kładzie nacisk na wzmocnienie krajowych łańcuchów dostaw pojazdów elektrycznych, baterii i minerałów. Między sierpniem 2022 r., kiedy uchwalono ustawę o redukcji inflacji, a marcem 2023 r., główni producenci pojazdów elektrycznych i akumulatorów ogłosili inwestycje o łącznej wartości, co najmniej 52 mld USD w łańcuchy dostaw pojazdów elektrycznych w Ameryce Północnej.
Pomimo koncentracji sprzedaży i produkcji samochodów elektrycznych tylko na kilku dużych rynkach, w innych regionach pojawiają się obiecujące oznaki. Sprzedaż samochodów elektrycznych wzrosła ponad trzykrotnie w Indiach i Indonezji w ubiegłym roku, choć z niskiej bazy, a w Tajlandii ponad dwukrotnie. Udział samochodów elektrycznych w sprzedaży ogółem wzrósł do 3% w Tajlandii oraz do 1,5% w Indiach i Indonezji. Połączenie skutecznej polityki i inwestycji sektora prywatnego prawdopodobnie zwiększy te udziały w przyszłości. W Indiach oczekuje się, że rządowy program motywacyjny o wartości 3,2 mld USD, który przyciągnął inwestycje o wartości 8,3 mld USD, znacznie zwiększy produkcję akumulatorów i wprowadzanie pojazdów elektrycznych w nadchodzących latach.
W gospodarkach wschodzących i rozwijających się najbardziej dynamicznym obszarem mobilności elektrycznej są pojazdy dwu- lub trzykołowe, które przewyższają liczbę samochodów. Na przykład ponad połowa rejestracji trójkołowców w Indiach w 2022 r. była elektryczna, co świadczy o ich rosnącej popularności. W wielu rozwijających się gospodarkach dwu- lub trzykołowe pojazdy oferują przystępny cenowo sposób na uzyskanie dostępu do mobilności, co oznacza, że ich elektryfikacja jest ważna dla wspierania zrównoważonego rozwoju.