Warto w tym miejscu przypomnieć, że Polska jest piątym na świecie i największym w Europie producentem baterii do elektryków. Gra toczy się o wielką stawkę, zdaniem Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego w 2025 roku rynek ten powinien osiągnąć wartość 250 mld EUR. Światowym liderem pozostają Chiny, gdzie w 2022 roku ma być wyprodukowane 70% baterii do BEV.

Już wkrótce producenci akumulatorów, którzy będą chcieli sprzedawać je w Europie, będą musieli spełnić szereg nowych wymogów określonych przepisami. Uzgodnione wytyczne obejmą cały cykl życia baterii, od projektu do wycofania z eksploatacji, i będą miały zastosowanie do wszystkich rodzajów baterii sprzedawanych w UE: baterii przenośnych, akumulatorów SLI (zasilających do rozruchu, oświetlenia lub zapłonu pojazdów), akumulatorów lekkich środków transportu (LMT) (zapewniających napęd trakcyjny pojazdom kołowym, takim jak skutery elektryczne i rowery), akumulatory pojazdów elektrycznych (EV) i akumulatory przemysłowe.

Baterie łatwiejsze do wymiany, konsumenci lepiej poinformowani

Negocjatorzy zgodzili się na surowsze wymagania, aby baterie były bardziej zrównoważone, wydajne i trwałe. Zgodnie z umową deklaracja i etykieta śladu węglowego będą obowiązkowe dla akumulatorów EV, akumulatorów LMT i akumulatorów przemysłowych o pojemności powyżej 2kWh.

Ponadto baterie przenośne w urządzeniach muszą być zaprojektowane w taki sposób, aby konsumenci mogli je łatwo wyjąć i wymienić samodzielnie  (wymóg zacznie obowiązywać trzy i pół roku po wejściu w życie przepisów).

Aby lepiej informować konsumentów, baterie będą opatrzone etykietami i kodami QR z informacjami dotyczącymi ich pojemności, wydajności, trwałości, składu chemicznego, a także symbolem „selektywnej zbiórki”. Akumulatory LMT, akumulatory przemysłowe o pojemności powyżej 2 kWh i akumulatory EV będą również musiały posiadać „cyfrowy paszport baterii” zawierający informacje o modelu baterii, a także informacje dotyczące poszczególnych akumulatorów i jej użytkowania.

– Po raz pierwszy mamy przepisy dotyczące gospodarki o obiegu zamkniętym, które obejmują cały cykl życia produktu – takie podejście jest korzystne zarówno dla środowiska, jak i dla gospodarki. Uzgodniliśmy środki, które przyniosą ogromne korzyści konsumentom: baterie będą dobrze funkcjonować, będą bezpieczniejsze i łatwiejsze do usunięcia. Naszym ogólnym celem jest zbudowanie silniejszego unijnego przemysłu recyklingu, w szczególności litu, oraz konkurencyjnego sektora przemysłowego jako całości, co w nadchodzących dziesięcioleciach ma kluczowe znaczenie dla transformacji energetycznej i strategicznej autonomii naszego kontynentu. Środki te mogą stać się punktem odniesienia dla całego globalnego rynku baterii – zaznaczył poseł sprawozdawca Achille Variati.

Due diligence dla branży akumulatorowej

Zgodnie z porozumieniem wszystkie podmioty gospodarcze wprowadzające baterie na rynek UE, z wyjątkiem MŚP, będą zobowiązane do opracowania i wdrożenia tak zwanej „polityki należytej staranności”, zgodnej z międzynarodowymi standardami, w celu przeciwdziałania zagrożeniom społecznym i środowiskowym związanym z pozyskiwaniem, przetwarzaniem, handlem surowcami i surowcami wtórnymi.

Inne środki przewidziane w rozporządzeniu:

•             Cele w zakresie zbierania ustalono na poziomie 45 % do 2023 r., 63 % do 2027 r. i 73 % do 2030 r. w przypadku baterii przenośnych oraz na poziomie 51 % do 2028 r. i 61 % do 2031 r. w przypadku baterii LMT;

•             Minimalne poziomy odzyskanego kobaltu (16%), ołowiu (85%), litu (6%) i niklu (6%) z odpadów produkcyjnych i konsumenckich muszą być ponownie wykorzystane w nowych bateriach;

•             Wszystkie zużyte baterie LMT, EV, SLI i przemysłowe muszą być zbierane bezpłatnie dla użytkowników końcowych, niezależnie od ich charakteru, składu chemicznego, stanu, marki lub pochodzenia;

•             Do 31 grudnia 2030 r. Komisja oceni, czy należy stopniowo wycofywać się z używania baterii przenośnych jednorazowych ogólnego użytku.

Aby porozumienie weszło w życie Parlament i Rada będą musiały formalnie zatwierdzić umowę, Przypomnijmy, że w grudniu 2020 r. Komisja przedstawiła wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie baterii i zużytych baterii. Jego celem jest wzmocnienie funkcjonowania rynku wewnętrznego, promowanie gospodarki o obiegu zamkniętym oraz ograniczenie wpływu środowiskowego i społecznego na wszystkich etapach cyklu życia baterii. Inicjatywa jest ściśle powiązana z Europejskim Zielonym Ładem, planem działania UE dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym i nową strategią przemysłową.

Czy da się obejść Chiny?

Jak wynika z analizy Benchmark Minerals Intelligence Europa i Ameryka Północna stawiają sobie za cel rozwój lokalnych łańcuchów dostaw baterii. Jednak wyłączenie z tego „równania” Chin będzie trudne, biorąc pod uwagę, jak mocną pozycję ma ten kraj w sektorze przetwarzania minerałów potrzebnych do budowy akumulatorów. Benchmark prognozuje, że w 2022 roku 70% wszystkich baterii zostanie wyprodukowanych w Chinach.